Vật lý 10 bài 19 – Quy tắc hợp lực song song cùng chiều – Hướng dẫn chi tiết ôn kiến thức và giải bài tập

Bài vật lý 10 bài 19 về Quy tắc hợp lực song song cùng chiều mà Kiến Guru cung cấp cho các bạn ở dưới đây sẽ giúp các bạn nắm được các kiến thức cần ghi nhớ. Việc rèn luyện và ôn tập bài học tại nhà sẽ gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy, các bạn hãy tham khảo bài viết dưới đây của chúng tôi để việc ôn tập các bài học trên lớp trở nên dễ dàng hơn. Kiến Guru sẽ cung cấp các bài giảng hữu ích chi tiết và khoa học nhất đến cho các bạn.

I. Tổng hợp lý thuyết môn vật lý 10 bài 19

Trong bài vật lý 10 bài 19 có rất nhiều kiến thức cần ghi nhớ, riêng phần lý thuyết đã vô cùng quan trọng. Vì khi nắm được các lý thuyết một cách kĩ lương thì việc giải các bài tập mới có thể dễ dàng. Dưới đây chúng tôi sẽ giúp các bạn củng cố lại các kiến thức cần ghi nhớ này.

Thí nghiệm

Treo hai chùm quả cân có trọng lượng là P1 và P2 khác nhau vào hai phía của thước:

Dùng chùm quả cân và đem treo chung vào trọng tâm là O của thước thì sẽ thấy thước nằm ngang và lực kế chỉ giá trị là F = P1 + P2. Vậy trọng lực là  =  +  đặt tại điểm O của thước chính là hợp lực của hai lực  và  được đặt tại hai điểm O1 và O2.

Quy tắc để tổng hợp hai lực song song cùng chiều

a) Quy tắc

Hợp lực của hai lực song song cùng chiều chính là một lực song song, cùng chiều và sẽ có độ lớn bằng tổng các độ lớn của hai lực ấy.

Giá của hợp lực sẽ chia khoảng cách giữa hai giá của hai lực song song thành những đoạn có tỉ lệ nghịch với độ lớn của hai lực ấy.

F = F₁ + F₂

(chia trong)

Trong đó ta có:

• d₁ chính là khoảng cách từ giá của hợp lực tới giá của lực 
• d₂ chính là khoảng cách từ giá của hợp lực tới giá của lực 

Quy tắc trên vẫn đúng cho cả trường hợp là thanh AB không vuông góc với hai lực thành phần là và 

b) Chú ý

Đối với những vật mà đồng chất và có dạng hình học đối xứng thì có trọng tâm nằm ở tâm đối xứng của vật.

Có nhiều khi ta sẽ phải phân tích một lực  thành hai lực là  và  song song và cùng chiều với lực  . Đây chính là phép làm ngược lại với tổng hợp lực

Cân bằng của một vật sẽ chịu tác dụng của ba lực song song

Muốn cho một vật chịu được tác dụng của ba lực song song ở trạng thái cân bằng thì hợp lực của hai lực song song cùng chiều sẽ phải cùng giá, cùng độ lớn nhưng mà ngược chiều với lực thứ ba.

Một số hình ảnh minh họa về quy tắc hợp lực song song cùng chiều

II. Hỗ trợ giải bài 19 lý 10 sgk

Sau khi tham khảo xong phần lý thuyết mà chúng tôi đã hướng dẫn ở trên, các bạn cần rèn luyện các bài tập ở nhà. Để có thể giải các bài tập dễ dàng hơn, chúng tôi sẽ hướng dẫn các bạn những phương pháp để giải một số bài tập cụ thể ở trong sách giáo khoa.

Bài 1 trang 106

Phát biểu được quy tắc tổng hợp hai lực song song cùng chiều ?

Hướng dẫn giải:

 a) Hợp lực của hai lực song song cùng chiều chính là một lực song song cùng chiều và có độ lớn sẽ bằng tổng độ lớn của hai lực ấy.

  b)  Giá của hợp lực sẽ chia khoảng cách giữa hai giá của hai lực song song thành những đoạn có tỉ lệ nghịch với độ lớn của hai lực ấy.

F1/F2=d1/d2

Bài 2 trang 106

Một người đã gánh một thùng gạo nặng 300N và một thùng gỗ nặng với 200N. Đòn gánh sẽ dài 1m. Hỏi vai người đó phải đặt được ở điểm nào, chịu một lực bằng bao nhiêu? Hãy bỏ qua trọng lượng của đòn gánh?

Hướng dẫn giải:

Gọi O chính là điểm đặt của vai.

Ta áp dụng quy tắc hợp lực song song cùng chiều ta sẽ có:

Ta có được:

P= P₁ + P₂

= 300+ 200 = 500N

P₁. OA = P₂. OB

=> P1/P2 = OB/OAO

= 300/200 = 3/2

Vậy suy ra OB/OA = 3/2  (1)

Mặt khác ta có:   AB = OA +OB                         (2)

Từ (1) & (2) suy ra OA = 40cm và OB = 60cm

Bài 3 trang 106

Hai người đã dùng một chiếc gậy để khiêng một cỗ máy nặng 1000N. Điểm treo cỗ máy sẽ cách vai người đi trước 60cm và cách vai người đi sau là 40cm. Bỏ qua trọng lượng của gậy, hỏi rằng mỗi người chịu một lực bằng bao nhiêu?

Hướng dẫn giải:

Ta áp dụng quy tắc hợp lực song song cùng chiều.

Ta sẽ có: P= P_A + P_B = 1000N          (1)

Mặt khác ta có: P_A. OA = P_B. OB

Suy ra PA/PB = OB/OA

= 40/60 = 2/3   (2)

Từ (1) & (2) suy ra P_A = 600N và P_B= 400N

Bài 4 trang 106

Một tấm ván nặng với 240N được bắc qua một con mương. Trọng tâm của tấm ván sẽ cách điểm tựa A 2,4m và cách điểm tựa B là 1,2m. Hỏi rằng lực mà tấm ván tác dụng lên điểm tựa A bằng bao nhiêu?

A) 160N.

B) 80N.

C) 120N.

D) 60N;

Hướng dẫn giải:

Tương tự như bài 3 ta có: P = P_A + P_B = 240                  (1)

Ta có P_A. GA = P_B.GB

Suy ra   P_B = P_A. GA/GB= 2 P_A         (2)

Từ (1) và (2) => P = 3 P_A

 Suy ra P_A =P/3= 80N

Chọn đáp án là B

Bài 5 trang 106

Hãy xác định được trọng tâm của một bản phẳng mỏng, đồng chất, có hình chữ nhật dài 12cm, rộng 6 cm và bị cắt mất một phần hình vuông có cạnh là 3 cm ở một góc (Hình 19.7)

Hướng dẫn giải:

Hãy chia bản mỏng thành hai phần.

Ta có ABCD và BMNQ. Trọng tâm của 2 phần này chính là G₁ và G₂. Nếu như gọi trọng tâm của bản lề G thì G sẽ là điểm đặt của hợp lực của các trọng lực là P₁ và P₂ của hai bản nói trên.

Do trọng lượng của mỗi tấm sẽ tỉ lệ với diện tích.

Ta sẽ có: P1/P2= S1/S2

= 6.9/3.3  = 6

Khi đó G sẽ được xác định như sau:

Có P1/P2 = GG2/GG1 = 6        (1)

Mặt khác ta sẽ có:

G₁G₂ = √62+1,52 = 6,18 cm

Suy ra: GG₁ + GG₂ = 6,18     (2)

Từ (1)và(2) suy ra GG₁ = 0,882 cm

Vậy trọng tâm G nằm ở trên đường nối G₁ và G₂; sẽ cách G₁ một đoạn 0,882cm

III. Lời giải và đáp án bài tập vật lý 10 bài 19

Ngoài ra, chúng ta hãy cùng tham khảo thêm các bài tập vật lý 10 bài 19 sbt để nhuần nhuyễn kiến thức hơn nhé!

Bài 19.1 Sách bài tập trang 45 Vật Lí 10

Hai người đã cùng khiêng một thanh dầm bằng gỗ nặng, có chiều dài chính là L. Người thứ hai đã khoẻ hơn người thứ nhất. Nếu như tay của người thứ nhất nâng một đầu thanh thì tay của người thứ hai sẽ phải đặt cách đầu kia của thanh một đoạn bằng bao nhiêu để người thứ hai sẽ chịu lực lớn gấp đôi người thứ nhất ?

A) L/3.

B) L/4.

C) 2L/5.

D) 0

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án là B.

Bài 19.2 Sách bài tập trang 46 Vật Lý 10

Một thanh cứng có một trọng lượng không đáng kể, được treo nằm ngang nhờ hai lò xo thẳng đứng có chiều dài tự nhiên và bằng nhau (H.19.1). Độ cứng của hai lò xo lần lượt sẽ là k₁ = 150 N/m và k₂ = 100 N/m. Khoảng cách giữa AB hai lò xo chính là 75 cm. Hỏi là phải treo một vật nặng vào điểm C cách đầu A bao nhiêu để mà thanh vẫn nằm ngang ?

A) 45 cm.

B) 30 cm.

C) 50 cm.

D) 25 cm.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án là B

Như vậy, bài viết trên đã hệ thống lại kiến thức về Quy tắc hợp lực song song cùng chiều và hướng dẫn giải bài tập liên quan. Sau khi đã tham khảo xong những thông tin về vật lý 10 bài 19 mà chúng tôi đã cung cấp ở trên, các bạn học sinh còn phải thường xuyên rèn luyện để có thể đạt được kết quả học tập tốt nhất.

Nếu còn vấn đề gì thắc mắc, các bạn hãy truy cập vào kienguru.vn để có được các kiến thức mới nhất.

Chúc các bạn luôn đạt thanh tích cao!