Nhôm là một kim loại quan trọng và xuất hiện nhiều trong đời sống con người. Vì vậy, dưới đây, chúng tôi sẽ hệ thống lại các kiến thức quan trọng liên quan đến nhôm trong môn hóa 9 trang 58 cũng như hướng dẫn các bạn giải đáp các bài tập liên quan. Hy vọng rằng những kiến thức mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn có được kết quả cao trong học tập.
1. Tổng hợp kiến thức trong giải môn hóa 9 trang 58
Các lý thuyết quan trọng cần ghi nhớ của bài hóa 9 trang 58 với nội dung kiến thức liên quan đến nhôm sẽ được trình bày dưới đây. Mời các bạn tham khảo để hiểu rõ hơn về kim loại này.
1.1. Tính chất vật lý
Nhôm chính là kim loại màu trắng bạc, có ánh kim, dẻo và dẫn điện cũng như dẫn nhiệt tốt. Nhôm là một kim loại nhẹ (D = 2,7 g/cm3), mềm và nóng chảy ở 660°c.
1.2. Tính chất hóa học
Nhôm sẽ có những tính chất hóa học của kim loại
a) Nhôm phản ứng với oxi và một số phi kim
Nhôm phản ứng với oxi sẽ tạo thành oxit và phản ứng với nhiều phi kim khác như là S, Cl2 tạo thành muối.
Ví dụ:
Chú ý: Ở điều kiện thường, nhôm sẽ phản ứng với oxi và tạo thành lớp Al2O3 mỏng bền vững, lớp oxit này sẽ bảo vệ đồ vật bằng nhôm, không cho nhôm tác dụng với oxi trong không khí, nước.
b) Nhôm phản ứng với axit (HCl, H2SO4 loãng,…) giải phóng H2
Ví dụ:
2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2
Chú ý: Nhôm sẽ không tác dụng với H2SO4 đặc nguội và với HNO3 đặc, nguội.
c) Nhôm phản ứng với dung dịch muối của kim loại sẽ yếu hơn
Nhôm khi phản ứng được với nhiều dung dịch muối của những kim loại sẽ hoạt động hóa học yếu hơn tạo ra được muối nhôm và kim loại mới.
Ví dụ:
2Al + 3Cu(NO3)2 → 2Al(NO3)3 + 3Cu
Nhôm sẽ có tính chất hóa học nào khác?
Nhôm sẽ phản ứng cùng với dung dịch kiềm.
Ví dụ:
2Al + 2NaOH + 2H2O → 2NaAlO2 + 3H2
1.3. Ứng dụng
Nhôm và hợp kim của nhôm đã được sử dụng rộng rãi trong đời sống như: đồ dùng gia đình, dây dẫn điện và vật liệu xây dựng….
Đuyra (hợp kim của nhôm) sẽ nhẹ và bền được dùng ở trong công nghiệp chế tạo máy bay, ô tô hay tàu vũ trụ…
1.4. Sản xuất nhôm
Nguyên liệu: có quặng boxit có thành phần chủ yếu chính là Al2O3.
Phương trình hóa học:
2. Hướng dẫn giải bài tập hóa 9 trang 58 sgk
Các bài tập hóa 9 trang 58 trong sách giáo khoa là ví dụ tiêu biểu vận dụng các kiến thức lý thuyết cần ghi nhớ. Vì vậy, các bạn hãy thường xuyên ôn tập để vận dụng tốt vào trong các kì thi sắp tới.
2.1. Bài 2 trang 58
Thả một mảnh nhôm vào các ống nghiệm và chứa các dung dịch sau đây :
a. MgSO4;
b. CuCl2;
c. AgNO3;
d. HCl.
Cho biết được hiện tượng xảy ra. Giải thích và viết được phương trình hoá học.
Hướng dẫn giải:
a) Không có phản ứng, vì Al sẽ hoạt động hóa học kém hơn Mg và không đẩy được magie ra khỏi muối.
b) Có chất rắn có màu đỏ bám vào lá nhôm, màu xanh lam của dung dịch sẽ nhạt dần. Vì Al sẽ hoạt động mạnh hơn Cu, nên đẩy được đồng ra khỏi dung dịch muối, tạo thành Cu (màu đỏ) bám vào lá nhôm.
2A1 + 3CuCl2 -> 2AlCl3 + 3Cu↓
c) Có chất rắn có màu trắng bám vào lá nhôm. Vì Al sẽ hoạt động hóa học mạnh hơn Ag, nên sẽ đẩy bạc ra khỏi muối, tạo thành Ag (có màu trắng) bám vào lá nhôm.
Al + 3AgN03 -> Al(N03)3 + 3Ag↓
d) Có khí thoát ra, nhôm sẽ bị hòa tan dần. Vì nhôm khi đứng trước hiđro nên phản ứng với axit HCl, sẽ tạo thành muối nhôm clorua, tan và giải phóng được khí hiđro.
2Al + 6HCl -> 2AlCl3 + 3H2↑
2.2. Bài 3 trang 58
Có nên dùng xô, chậu hay nổi nhôm để mà đựng vôi, nước vôi tôi hoặc vữa xây dựng không ? Hãy giải thích được.
Hướng dẫn giải:
Không nên. Vì trong vôi, nước vôi hoặc vữa xây dựng đều có chứa Ca(OH)2 là một chất kiềm, chất này sẽ phá hủy dần các đồ vật bằng nhôm vì có xảy ra các phản ứng.
Al2O3 + Ca(OH)2 Ca(AlO2)2 + H2O
2Al + Ca(OH)2 + H2O Ca(AlO2)2 + 3H2
2.3. Bài 4 trang 58
Có dung dịch muối là AlCl3 lẫn tạp chất là CuCl2. Có thể dùng chất nào ở sau đây để làm sạch muối nhôm? Giải thích và viết được phương trình hoá học.
a) AgNO3;
b) HCl;
c) Mg;
d)Al;
e) Zn.
Hướng dẫn giải:
Để làm sạch được muối nhôm, ta sẽ phải loại bỏ đồng ra khỏi dung dịch và không đưa được tạp chất khác vào.
Chất đó là nhôm, vì Al sẽ hoạt động hóa học mạnh hơn Cu, đẩy đồng ra khỏi dung dịch và tạo thành đồng kim loại Cu.
2Al + 3CuCl2 -> 2AlCl3 + 3Cu
2.4. Bài 5 trang 58
Thành phần hoá học chính của đất sét chính là : Al203. 2Si02.2H20. Hãy tính được phần trăm khối lượng của nhôm ở trong hợp chất trên.
Hướng dẫn giải:
MAl2O3.2SiO2.2H2O = 258.
%mAl = 54 x 100 / 258
= 20,93%.
2.5. Bài 6 trang 58
Để xác định thành phần phần trăm của khối lượng hỗn hợp A bao gồm bột nhôm và bột magie, người ta sẽ thực hiện hai thí nghiệm sau :
Thí nghiệm 1: Cho m gam của hỗn hợp A tác dụng hết với dung dịch là H2SO4 loãng dư, ta thu được 1568 ml khí ở điều kiện tiêu chuẩn.
Thí nghiệm 2: Cho m gam của hỗn hợp A tác dụng với dung dịch là NaOH dư, sau phản ứng ta thấy còn lại 0,6 gam chất rắn.
Tính được phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp A.
Hướng dẫn giải:
Ở thí nghiệm 2: Chỉ có Al sẽ tác dụng với dung dịch NaOH và sẽ bị hòa tan hết vì NaOH dư.
Chất rắn còn lại chính là Mg = 0,6 gam hay có = 0,6 : 24 = 0,025 mol
Ở thí nghiệm 1: Có số mol H2 = 1,568 : 22,4 = 0,07 mol. Gọi x chính là số mol Al.
Phương trình hóa học là:
2Al + 3H2SO4 → Al2(SO4)3 + 3H2
x → 1,5x (mol)
Mg + H2S04 → MgS04 + H2
0,025 → 0,025 (mol)
Theo hiđro, ta sẽ có: 1,5x + 0,025 = 0,07
Suy ra x = 0,03 mol = mol Al
Khối lượng của hỗn hợp là: m = mMg + mAl
= 0,6 + 0,03.27 = 1,41 gam
%Mg = 0,6 . 1,41 x 100%
= 42,55%; %Al
= 100% – 42,55% = 57,45%.
3. Các bài tập trắc nghiệm tham khảo
Bên cạnh những bài tập hóa 9 trang 58 sgk, dưới đây là một số câu trắc nghiệm để các bạn ôn tập lại các kiến thức một cách tốt nhất.
3.1. Câu 1
Câu 1: Có thể điều chế nhôm bằng phương pháp nào sau đây:
A. Pp điện phân dung dịch muối nhôm
B. Điện phân nóng chảy nhôm oxit có criolit sẽ làm chất xúc tác
C. Sẽ khử nhôm oxit bằng CO hoặc H2
D. Sẽ khử nhôm oxit bằng cacbon
=> Chọn đáp án B
3.2. Câu 2
Nhôm và hợp kim nhôm có thể được dùng làm:
A. Làm vỏ máy bay
B. Làm bàn ghế
C. Làm chén đĩa
D. Cả ba đáp án ở trên đều đúng
=> Chọn đáp án D
3.3. Câu 3
Nhôm hoạt động hóa học hơn sắt, đồng nhưng mà các vật dụng bằng nhôm lại rất bền, khó hư hỏng hơn những đồ vật bằng sắt và đồng. Đó là vì sao:
A. nhôm ở bề mặt tác dụng với oxi tạo lớp nhôm oxit rất bền
B. nhồm bền trong không khí hơn sắt và đồng
C. nhôm tác dụng với các chất trong không khí tạo các muối nhôm rất bền
D. do nhôm có màu trắng và nhẹ
=> Chọn đáp án A
Trên đây là những hướng dẫn của chúng tôi về môn hóa 9 trang 58 với hững nội dung liên quan đến các kiến thức về nhôm cũng như các hướng dẫn về cách giải các bài tập có liên quan.
Nếu các bạn còn vấn đề gì thắc mắc, hãy truy cập vào kienguru.vn để được các chuyên gia của Kiến Guru hỗ trợ nhiệt tình và tốt nhất.
Chúc các bạn luôn học tập thật tốt!