Mục lục
Miêu tả trong văn bản tự sự là bài học quan trọng, khi nắm được các kiến thức về bài này các bạn học sinh sẽ dễ dàng trong quá trình viết bài văn. Chính vì vậy, dưới đây là những hướng dẫn của chúng tôi về bài học này qua bài soạn bài miêu tả trong văn bản tự sự. Hy vọng với những hướng dẫn trên sẽ giúp cho việc tiếp thu các kiến thức một cách dễ dàng hơn.
1. Hệ thống kiến thức hỗ trợ soạn văn 9 Miêu tả trong văn bản tự sự
1.1. Tìm hiểu về yếu tố miêu tả trong văn bản tự sự
Trả lời câu 2 trong trang 91 SGK Ngữ Văn 9 Tập 1
Đoạn văn đã kể chuyện vua Quang Trung đánh đồn Ngọc Hồi. Các em hãy đọc đoạn văn, sau đó suy nghĩ và lần lượt trả lời các câu hỏi ở dưới đây:
a. Đoạn trích đã kể về trận đánh nào? Trong trận đánh đó, nhân vật vua Quang Trung đã làm gì và xuất hiện như thế nào?
b. Hãy chỉ ra được các chi tiết miêu tả trong đoạn trích. Các chi tiết miêu tả ấy sẽ nhằm thể hiện những đối tượng nào?
c. Nếu như chỉ kể sự việc diễn ra như thế thì nhân vật vua Quang Trung có nổi bật và trận đánh có sinh động được không? Tại sao? So sánh sự việc chính bạn đã nêu ra và hãy rút ra nhận xét?
Hình ảnh Quang Trung đánh đồn Ngọc Hồi
Hướng dẫn giải:
a. Đoạn trích trên đã kể lại chuyện vua Quang Trung đánh vào đồn Ngọc Hồi. Vua Quang Trung đã cưỡi voi xông trận chỉ huy ở dưới làn khói mờ ảo.
b. Yếu tố miêu tả bao gồm:
- Nhân có gió bắc, quân Thanh đã bèn dùng ống phun khói lửa ra, khói tỏa mù trời, cách gang tấc không thấy được gì hòng làm cho quân Nam rối loạn.
- Quân Thanh đã chống không nổi, bỏ chạy tán loạn và giày xéo lên nhau mà chết.
- Quân Tây Sơn thừa thế đã chém giết lung tung, thây nằm đầy đồng, máu chảy thành sông và quân Thanh đại bại.
– Chi tiết này đã nhằm miêu tả được quân Nam và quân Thanh trong cuộc chiến đấu khốc liệt.
c. Trả lời:
– Nếu như chỉ kể lại sự việc được diễn ra như trong sách đã dẫn thì câu chuyện sẽ không sinh động, vì chỉ đơn giản chỉ kể lại các sự kiện.
– So với đoạn trích thì trận đánh sẽ được tái hiện lại một cách sinh động hơn nhờ vào những yếu tố miêu tả.
– Nhận xét: nhờ có miêu tả bằng các chi tiết trong đoạn trích mới thấy được sự việc diễn ra như thế nào và nhờ yếu tố miêu tả mà trận đánh đã được tái hiện lại một cách đầy sinh động.
1.2. Luyện tập
Câu 2 sách giáo khoa trang 91 Ngữ văn 9 Tập 1
Dựa vào đoạn trích trong Cảnh ngày xuân, hãy viết một đoạn văn để kể về việc chị em Thúy Kiều đi chơi trong buổi chiều của ngày Thanh minh. Trong khi kể vận dụng các yếu tố miêu tả để mà tả cảnh ngày xuân.
Hướng dẫn giải:
Trong một buổi chiều của ngày thanh minh tháng ba, chị em Thúy Kiều dạo chơi trong tiết trời của ngày xuân. Bức tranh thiên nhiên đã được hiện ra với hình ảnh đầy tinh khôi của gam màu xanh của những đám cỏ. Xanh đến tận chân trời, được nhấn nhá bởi những bông hoa lê trắng ngần tinh khiết. Chị em Thúy Kiều đã hòa mình vào dòng người để đi hội nhộn nhịp, nô nức. Đến chiều tà, khi mà mặt trời xế ở đằng tây, chị em Thúy Kiều đã cùng nhau ra về, họ đi dọc theo con suối nhỏ êm đềm, được chạy quanh co, qua dòng suối có một chiếc cầu nhỏ bắc ngang để dòng người tấp nập đi qua. Cảnh vật đã dường như nhuốm màu của tâm trạng bâng khuâng, tiếc nuối của con người khi lễ hội mau chóng tan.
Cảnh ngày xuân
==> Cùng tìm hiểu những nội dung liên quan tại đây:
2. Gợi ý soạn bài miêu tả trong văn bản tự sự
2.1. Câu 1 sách giáo khoa trang 92 Ngữ văn 9 tập 1
Hãy tìm những yếu tố về tả người và tả cảnh ở trong hai đoạn trích sau Chị em Thúy Kiều và Cảnh ngày xuân. Hãy phân tích được giá trị của những yếu tố miêu tả ấy.
Hướng dẫn giải:
a. Đoạn trích Chị em Thúy Kiều
– Miêu tả về Thúy Vân:
– Miêu tả về Thúy Kiều:
⟹ Yếu tố miêu tả đã làm nổi bật được vẻ đẹp của Thúy Vân và Thúy Kiều. Thúy Vân thì tròn đầy, đoan trang và phúc hậu còn Thúy Kiều thì lại sắc sảo, mặn mà.
Hình ảnh chị em Thúy Kiều
==>> Bạn có thể xem qua phần: Soạn bài kiều ở lầu ngưng bích
b. Đoạn trích Cảnh ngày xuân
– Về hình ảnh tả cảnh: con én đưa thoi; Cỏ non xanh tận chân trời; Ngổn ngang gò đống kéo lên ; Cành lê trắng điểm một vài bông hoa; Tà tà bóng ngả về tây; Thoi vàng vó rắc, tro tiền giấy bay; phong cảnh có bề thanh thanh; Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang; Nao nao, dòng nước uốn quanh;
– Về tả người: Gần xa nô nức yến anh; Ngựa xe như nước, áo quần như nêm; Dập dìu tài tử giai nhân; Chị em thơ thẩn dan tay ra về.
⟹ Yếu tố miêu tả đã làm nổi bật lên vẻ đẹp mùa xuân và không khí của lễ hội rộn ràng, tươi vui.
2.2. Câu 3 sách giáo khoa trang 92 Ngữ Văn 9 Tập 1
Giới thiệu ở trước lớp về vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều bằng chính lời văn của mình.
Hướng dẫn giải:
Gợi ý cách làm:
– Giới thiệu chung về vẻ đẹp hai chị em Thúy Kiều.
– Giới thiệu về đẹp của Thúy Vân
– Giới thiệu về đẹp của Thúy Kiều
Lưu ý: hãy dùng lời văn của mình để mà miêu tả, có thể được sử dụng thêm các biện pháp nghệ thuật khác để làm cho bài văn sinh động, hấp dẫn hơn.
Bài tham khảo:
Thúy Kiều và Thúy Vân được xem là hai trang giai nhân tuyệt thế. Cả hai nàng đều vẻ đẹp một chín một mười, mang cốt cách thanh cao như hoa mai và một tinh thần trắng trong như tuyết. Mỗi người học đã mang trong mình một vẻ đẹp riêng và dường như đã đạt đến độ hoàn hảo. Thúy Vân sẽ mang vẻ đẹp phúc hậu, đoan trang và nhẹ nhàng thùy mị. Nàng Thúy Vân có khuôn mặt đầy đặn như là vầng trăng và giọng nói trong trẻo như làn suối mát. Mái tóc của Thúy Vân óng ả, bồng bềnh như mây và làn da trắng mịn hơn tuyết. Còn Thúy Kiều thì lại sở hữu một vẻ đẹp sắc sảo và có phần mặn mà hơn. Nàng có một đôi mắt tinh anh, kiêu sa lanh lợi tựa như làn nước mùa thu trong trẻo và đôi lông mày thanh tú như là nét núi mùa xuân. Thúy Kiều còn có nhiều tài năng giỏi cả về cầm, kì, thi, họa. Nàng còn có một trái tim vô cùng đa cảm được thể hiện qua cung đàn “Bạc mệnh”. Cả hai chị em đều được sinh ra trong gia đình gia giáo vì vậy nên luôn giữ khuôn phép và đức hạnh.
3. Bài tập trang 58 sgk Ngữ văn 9 tập 1
3.1. Câu 1 sách giáo khoa trang 58 Ngữ văn 9 tập 1
Hãy cho biết rằng:
a) Các sự việc chính đã được nêu đầy đủ hay là chưa? Có còn thiếu sự việc nào quan trọng không? Nếu có thì đó chính là sự việc gì? Tại sao đó lại là sự việc quan trọng mà cần phải nêu?
b)
Các sự việc nêu ở trên đã hợp lí chưa? Có gì cần thay đổi nữa không?
Hướng dẫn giải:
a. Các nhân vật và sự kiện nhìn chung đã được nêu đầy đủ nhưng mà vẫn còn thiếu một sự việc quan trọng, đó chính là sau khi vợ trầm mình tự sát, có một đêm Trương Sinh cùng con trai ngồi bên đèn, đứa bé đã chỉ vào chiếc bóng của Trương Sinh ở trên tường và nói đó là cha, là người hay tới với mẹ hàng đêm. Đây chính là sự việc quan trọng vì nó sẽ là chi tiết thắt nút, cũng sẽ là mở nút của câu chuyện.
b. Các sự việc được nêu trên chưa hợp lý và cần phải bổ sung ý quan trọng đã tìm ở trên vào sau ý thứ tư trước khi mà viết tóm tắt.
3.2. Câu 2 trang 58 sgk Ngữ văn 9 tập 1
Suy nghĩ và thực hiện các yêu cầu sau đây:
a) Trong cả ba tình huống ở trên, người ta sẽ đều phải tóm tắt văn bản. Hãy rút ra được nhận xét về sự cần thiết phải tóm tắt văn bản tự sự.
b) Hãy tìm hiểu và cũng như nêu lên các tình huống khác ở trong cuộc sống mà em thấy cần phải vận dụng vào kĩ năng tóm tắt văn bản tự sự.
Hướng dẫn giải:
a) Tóm tắt văn bản sẽ giúp người đọc và người nghe có thể dễ nắm được các nội dung chính của một câu chuyện.
b) Tình huống ở trong cuộc sống cần vận dụng các kĩ năng tóm tắt văn bản tự sự: tóm tắt một trận bóng đá hay một bộ phim,…
Trên đây là nội dung soạn bài miêu tả trong văn bản tự sự mà Kiến Guru cung cấp cho các bạn học sinh. Hy vọng với những nội dung trên sẽ giúp các bạn hệ thống lại các kiến thức cần ghi nhớ. Trong quá trình học tập sẽ không tránh khỏi những khó khăn vì vậy hãy truy cập vào kienguru.vn vì ở đây chúng tôi sẽ giúp bạn trở nên dễ dàng hơn trong quá trình học. Nếu các em còn bất cứ thắc mắc nào hãy kết nối với Kiến Guru ngay để được các thầy cô hỗ trợ tận tình nhé!
