Tố Hữu là nhà thơ đi đầu trong phong trào cách mạng, thơ ông cũng thể hiện quá trình cách mạng đầy tự hào. Dưới đây, là một tác phẩm tiêu biểu của Tố hữu.
Qua bài sơ đồ tư duy Từ ấy dưới đây mà chúng tôi cung cấp hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được các kiến thức quan trọng của tác phẩm và vận dụng chúng vào trong các bài phân tích, cảm nhận tác phẩm trong các kì thi sắp tới.
1. Ôn tập kiến thức hỗ trợ lập sơ đồ tư duy bài Từ ấy
Dưới đây là những tìm hiểu chung về tác phẩm mà Kiến Guru cung cấp cho các bạn. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp các bạn bao quát lại nội dung cần ghi nhớ của tác phẩm.
1.1. Tác giả
– Tố Hữu (1920 – 2002) có tên thật là Nguyễn Kim Thành.
– Quê gốc ở làng Phù Lai, nay là thuộc xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế.
– Ông xuất thân ở trong một nhà nho nghèo, mô côi mẹ từ rất sớm.
– Bước vào tuổi thanh niên ông đã tham gia vào phong trào đấu tranh cách mạng và đã trở thành người lãnh đạo chủ chốt của Đoàn thanh niên Dân chủ ở Huế. Sau đó, được kết nạp vào Đảng cộng sản Đông Dương.
– Sự nghiệp thơ ca của Tố Hữu gắn liền với sự nghiệp cách mạng. Thơ ông là nhwunxg phản ánh chân thực nhất về quá trình cách mạng đầy gian khổ nhưng cũng đầy những thắng lợi vẻ vang.
– Tố Hữu cũng từng giữ được nhiều chức vụ quan trọng ở trong hệ thống chính trị của Việt Nam.
– Ông chính là một nhà thơ tiêu biểu của nền thơ ca cách mạng Việt Nam. Đồng thời ông cũng chính là một cán bộ cách mạng lão thành của Việt Nam.
– Ông đã được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật vào năm 1996.
– Các tác phẩm tiêu biểu như: Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, Ra trận, Máu và hoa, Một tiếng đờn và Ta với ta …
– Ông đã được tặng thưởng Huân chương sao vàng vào năm 1994; Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật vào năm 1996 và Giải thưởng văn học ASEAN vào 1999.
=> Tố Hữu chính là một nhà thơ lớn của dân tộc, là “lá cờ đầu của nền thơ ca cách mạng” Việt Nam hiện đại.
1.2. Tác phẩm
1.2.a. Thể loại
Thơ trữ tình.
1.2.a. Hoàn cảnh sáng tác
Tháng 7/1938 khi mà nhà thơ được kết nạp vào đảng cộng sản, bài thơ đã nằm trong phần Máu lửa của tập thơ “Từ ấy”.
1.2.b. Bố cục
- Đoạn 1(khổ 1): Là niềm vui sướng mãnh liệt của nhà thơ khi mà gặp ánh sáng lí tưởng
- Đoạn 2 (khổ 2): Nhận thức mới về một lẽ sống.
- Đoạn 3 (khổ 3): Chuyển biến sâu sắc ở trong tình cảm, sự tự khẳng định trong vị trí của nhà thơ
1.2.c. Giá trị nội dung
Bài thơ đã thể hiện sâu sắc niềm vui sướng của nhà thơ khi mà đuợc đón nhận lí tưởng cộng sản và những nhận thức mới về lẽ sống cũng như là những chuyển biến ở trong nhận thức và hành động của Tố Hữu.
1.2.d. Giá trị nghệ thuật
– Hình ảnh vô cùng tươi sáng, giàu ý nghĩa tượng trưng; ngôn ngữ thì gợi cảm, giàu nhạc điệu; giọng thơ sảng khoái và nhịp thơ hăm hở …
– Cách dùng hình ảnh ẩn dụ đầy sáng tạo cùng với đó là cách nói trực tiếp khẳng định.
2. Gợi ý vẽ sơ đồ tư duy Từ ấy
Để vẽ được sơ đồ tư duy Từ ấy một cách chính xác và rõ ràng nhất các bạn cần nắm được dàn ý của tác phẩm.
2.1. Dàn ý
2.1.a. Niềm vui sướng, say mê khi đã bắt gặp lí tưởng của Đảng.
– “Từ ấy”: là trạng từ chỉ thời gian, đã đánh dấu một thời điểm mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng ở trong cuộc đời cách mạng và đời thơ của Tố Hữu – 7/1938, Tố Hữu đã được đứng vào hàng ngũ của Đảng.
– Nhan đề của bài thơ được lặp lại ngay từ khổ thơ I có tác dụng là nhấn mạnh thời điểm mà nhà thơ giác ngộ lí tưởng cách mạng.
– Nghệ thuật ẩn dụ gồm: “nắng hạ” và “mặt trời chân lí”.
- “Nắng hạ” : là một thứ nắng chói chang, rực rỡ, mạnh mẽ
→ làm nhấn mạnh niềm vui sướng trào dâng của khoảnh khắc nhà thơ đã được đón nhận lí tưởng cộng sản.
- “Mặt trời chân lí” : Chân lí của Đảng và chân lí của Cách mạng.
– Sử dụng các động từ mạnh như:
- “Bừng”: ánh sáng phát ra một cách đột ngột.
- “Chói”: Ánh sáng sẽ chiếu thẳng, mạnh.
→ Khẳng định được lí tưởng cộng sản như là một nguồn sáng mới làm bừng sáng cả trí tuệ và tâm hồn của nhà thơ.
– “Hồn tôi … chim”: biện pháp so sánh + ẩn dụ khi kết hợp với các từ ngữ giàu sức biểu cảm “đậm”, “rộn”
→ Làm tâm hồn nhà thơ khi mà được đón nhận lí tưởng cộng sản cũng căng tràn nhựa sống như là một vườn cây lá xanh tươi, toả hương ngào ngạt và ríu rít những tiếng chim kêu.
=> Bút pháp trữ tình lãng mạn khi kết hợp cùng hình ảnh so sánh, ẩn dụ đã diễn tả một cách cụ thể niềm vui sướng, say mê của nhà thơ ở trong buổi đầu đến với lí tưởng cộng sản.
2.1.b. Nhận thức mới về lẽ sống
– Lẽ sống mới của Tố Hữu đã được thể hiện qua những từ ngữ vô cùng đặc sắc, có tác dụng gắn kết như là: “Buộc, trang trải, gần gũi, khối đời”
- “Buộc”: buộc chặt và gắn bó với mọi người
→ ý thức về quyết tâm cao độ khi muốn thoát khỏi giới hạn của “cái tôi” cá nhân để hướng vào cộng đồng.
- “Trang trải”: là sự trải rộng tâm hồn ra với đời.
- “Gần gũi”: Gần nhau về mặt quan hệ tinh thần, tình cảm, đó chính là sự gắn bó ruột thịt.
- “Khối đời” : Hình ảnh ẩn dụ, chỉ một khối người vô cùng đông đảo, cùng chung một lí tưởng. Đó chính là sức mạnh của tập thể nhân dân.
– Điệp từ “để” đã tạo nhịp thơ dồn dập, thôi thúc, hăm hở.
– Từ “với” tạo ra mối liên kết chặt chẽ với nhân dân.
=> Lẽ sống mới đã được đặt ra ở đây chính là “cái tôi” hòa vào “cái ta”; một mối quan hệ hài hòa giữa riêng – chung, cá nhân – cộng đồng. Đó chính là mối quan hệ đoàn kết gắn bó, tạo ra sức mạnh ở trong cuộc đấu tranh cách mạng.
2.1.c. Sự chuyển biến sâu sắc ở trong tình cảm
– “Tôi đã là…” → cấu trúc đã khẳng định rõ ràng về nhận thức của tác giả về vị thế của mình ở trong gia đình lớn, khẳng định một ý thức tự giác, chắc chắn, vững vàng của tác giả.
- Điệp từ “là” : mang một tính khẳng định.
- Số từ ước lệ là “vạn”.
- Cách xưng hô ruột thịt như: “con, em, anh”: đã khẳng định tình cảm đầm ấm, thân thiết, ruột thịt.
– Từ ngữ biểu cảm như : “kiếp phôi pha, cù bất cù bơ”: Thể hiện tấm lòng đồng cảm, xót thương với những kiếp người đau khổ, bất hạnh và những con người lao động vất vả.
=> Đây chính là tình cảm mới mẻ và cao đẹp của một chiến sĩ cách mạng, của một nhà thơ cách mạng.
2.2. Sơ đồ tư duy
Sơ đồ tư duy bài “Từ ấy”
==>> Xem thêm nội dung liên quan:
Kết Luận
Trên đây các bạn học sinh đã được cung cấp những thông tin về tác phẩm, tác giả cũng như những nội dung mà tác giả muốn gửi gắm đến độc giả trong tác phẩm.
Qua sơ đồ tư duy Từ ấy, hy vọng có thể giúp các bạn khái quát được kiến thức cần ghi nhớ. Và vận dụng chúng vào trong các bài kiểm tra sắp tới để đạt được kết quả cao nhất.
Tại kienguru.vn sẽ cung cấp cho các bạn những kiến thức hữu ích nhất. Nếu bạn đang thắc mắc vấn đề gì truy cập ngay Kienguru.vn để lại SĐT và thắc mắc đang gặp sẽ có các chuyên gia có chuyên môn giải đáp chi tiết giúp bạn.