Câu ghép là câu có chứa hai hoặc là nhiều cụm C-V trở lên. Mỗi cụm C-V này, sẽ được gọi là một mệnh đề của câu. Chúng tôi, xin tổng hợp các kiến thức trọng tâm nhất và hướng dẫn cụ thể để bạn soạn bài ngữ văn 8 câu ghép chi tiết. Mời các bạn cùng tham khảo bên dưới bài viết này ngay.
1. Đặc điểm của câu ghép – Gợi ý đáp án
Đọc đoạn trích sau đây và thực hiện trả lời đáp án bên dưới như:
Mỗi năm cứ vào độ cuối thu, lá ngoài rụng nhiều còn có mây hạt, lòng tôi lại đong đầy những kỉ niệm đẹp của thời cắp sách đến trường. Tôi đã quên bao nhiêu tình cảm trong sáng nở rộ trong tim tôi như những bông hoa cười giữa bầu trời quang đãng. Tôi không bao giờ viết ra những suy nghĩ đó, vì khi đó tôi viết không hết và hôm nay tôi cũng không nhớ hết.
Nhưng mỗi khi nhìn thấy những đứa trẻ e thẹn núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi học, lòng tôi lại nhói lên một niềm xúc động. Buổi sáng hôm ấy, một buổi sáng đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm dắt tay tôi đi dọc con đường làng dài và hẹp. Con đường này đã nhiều lần quen, nhưng lần này bỗng thấy lạ. Cảnh vật xung quanh tôi đang thay đổi, bởi vì trái tim tôi đang có một sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học.
(Thanh Tịnh của bài tôi đi học)
1.1 Câu 1 (Tìm các cụm C – V ở trong các câu in đậm)
Tìm và phân tích cấu tạo của những câu có cụm C-V của ngữ văn lớp 8 bài câu chép (dấu / thể hiện sự ngăn cách giữa chủ ngữ và vị ngữ có trong câu).
Gợi ý đáp án:
Cụm C-V lớn là: Làm sao tôi / quên được…
Cụm C-V nhỏ: Tình yêu trong sáng ấy / nở trong tim (như) một bông hoa tươi / nụ cười trên bầu trời,…
Ngữ văn 8 câu chép cần có dấu ngăn cách cùng chủ ngữ và vị ngữ
1.2 Câu 2 (Phân tích cấu tạo của những câu sẽ có hai cụm C – V trở lên)
Buổi sáng hôm ấy / đầy sương thu và mẹ tôi / âu yếm dắt tay tôi đi dọc con đường làng dài và hẹp.
Môi trường xung quanh tôi / đang thay đổi và (bởi vì) trái tim tôi / đang có một sự thay đổi lớn: (hôm nay) Tôi / đang đi học.
Gợi ý đáp án:
=> Đây là câu có cụm C – V nhỏ có trong cụm C – V lớn. Trong đó, cụm của C – V đầu tiên là cụm C – V lớn và hai cụm C – V sau là cụm C – V nhỏ.
1.3 Câu 3 (Trình bày kết quả phân tích ở hai bước trên vào bảng theo mẫu)
Gợi ý đáp án:
Câu có 3 cụm C-V trong soạn ngữ văn lớp 8 câu ghép : Hai cụm C-V nhỏ được làm vị ngữ cho cụm C-V lớn.
- Cụm C-V chính: Tôi / làm sao tôi có thể quên được,….
Cụm C-V phụ:
- Những tình cảm trong sáng ấy / nở rộ trong tim tôi
- Hoa tươi / nụ cười trong bầu trời trong
- Buổi sáng hôm ấy, một buổi sáng đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm dắt tay tôi đi dọc con đường làng dài và hẹp.
=> Đặt câu có cụm C-V: Mẹ tôi / âu yếm nắm tay tôi dắt tôi đi trên con đường làng dài và đẹp.
Cảnh vật xung quanh tôi đang thay đổi và bởi vì, trái tim tôi đang có một sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học.
Câu có 3 cụm C-V, thì các cụm C-V không chứa nhau.
- Cảnh vật xung quanh tôi / mọi thứ đều sẽ thay đổi.
- Trái tim tôi / đang có một sự thay đổi lớn.
- tôi đi học.
Ngữ văn 8 câu chép có C-V nhỏ được làm vị ngữ cho C-V lớn
2. Cách nối các vế câu – Hỗ trợ trả lời
2.1 Câu 1 (Tìm thêm các câu ghép ở trong đoạn trích ở phần “Đặc điểm của câu ghép”)
Trả lời:
- (1)“Mỗi năm cuối thu, lá trên phố rơi nhiều, mây bạc trời, lòng tôi bồi hồi khó tả ngày còn cắp sách đến trường”.
Câu này không dùng từ nối và có dấu phẩy giữa các vế của câu.
- (2) “Những ý tưởng đó tôi không bao giờ viết ra giấy, vì khi đó tôi không biết viết chúng như thế nào và ngày nay tôi không thể nhớ hết được.”
Câu này có kết hợp mệnh đề với lại quan hệ từ vì.
- (3) “Nhưng mỗi khi nhìn thấy những đứa trẻ nhút nhát núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi học, lòng tôi lại xao xuyến”.
Không sử dụng liên từ, nhưng sử dụng dấu chấm cùng các cặp câu trả lời: Nhưng lại.
Ngữ văn 8 câu ghép không dùng từ nối và không sử dụng liên từ
2.2 Câu 2(Các vế câu được kết nối với nhau)
Trả lời:
- (1) Câu này không dùng từ nối và ở giữa các câu sẽ có dấu phẩy.
- (2) Câu có kết hợp với mệnh đề cùng quan hệ từ vì.
- (3) Không sử dụng liên từ, mà sử dụng dấu chấm và các cặp câu trả lời: Nhưng lại.
2.3 Câu 3 (Ví dụ về các cách nối vế câu ở trong câu ghép)
Trả lời:
- Được nối bằng quan hệ từ là: Và, rồi, còn, mà, song, nhưng, chứ,…
- Ví dụ: Tôi thấp nhưng anh trai tôi cao
- Nối bằng cặp quan hệ từ: vì … nên, vì … nên, tại … nên, do … nên, nếu … thì, giá … đó, tuy … nhưng và không cái … nhưng cũng…
- Ví dụ: Vì trời mưa nên tôi không thể ra ngoài
- Không sử dụng liên từ, có dấu phẩy, dấu chấm phẩy hay dấu hai chấm giữa các vế câu.
- Trời tối sầm lại, gió bắt đầu nổi lên, mưa rơi nhẹ.
=>> Ngoài kiến thức bổ ích ở trên, bạn có thể xem thêm kiến thức trọng tâm ở đây nhé : =>> Ngữ văn lớp 8
3. Luyện tập – Giải đáp chi tiết
3.1 Bài 1 trang 113 (tìm câu ghép trong đoạn trích)
Tìm câu ghép ở trong đoạn trích ở dưới đây. Nêu cách nối của các vế câu ở trong mỗi câu ghép bằng cách nào như sau:
(1)Từ từ buông cô ấy ra, con yêu! Nó rất tốt! U van Dần, con lạy Dan! Dần dần cho anh đi với em, đừng níu kéo anh nữa. Chị mày đi thì có tiền trả, chỉ có như vậy thì Đan mới về được với Đan! Sáng ra người ta đánh và trói anh Dần như vậy, anh Dần có bị thương không? Nếu Dần không để cô ấy đi, anh ấy sẽ đến đây sớm, anh ấy sẽ trói cả hai người và Dần.
(Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
Giải đáp chi tiết:
Có các câu ghép như sau:
U van Dan, con lạy Dần! (câu ghép đã được phân tách bằng dấu phẩy)
- Nếu sư tỷ đi, chỉ có ta mới có thể thanh toán, chỉ có sư phụ Đan sư mới có thể trở về Đan sư. (Câu ghép có quan hệ là nối tiếp).
- Sáng nay người ta đánh và trói anh Dần như vậy. Dan có bị thương không? (Câu ghép không có từ nối, thì quan hệ là bình đẳng)
- – Nếu Dần không để cô ấy đi, anh ấy sẽ đến đây sớm, anh ấy sẽ trói cả hai người và Dan. (Ghép câu với từ nối…thì, những từ này sẽ bị lược bỏ)
3.2 Bài 2 trang 113 ( Tạo một câu ghép)
Với mỗi cặp quan hệ từ ở dưới đây, hãy tạo thành một câu ghép.
- (1)vì … nên … (hoặc vui vì … nên …; lý do … là vì …)
- (2) Nếu … thì … (hoặc bất cứ khi nào … thì …; giá … thì …)
Giải đáp:
- (1)Vì trời đang mưa nên tôi đi học muộn.
- (2)Nếu thời tiết đẹp, thì chúng tôi sẽ có một buổi dã ngoại.
Ở mỗi cặp từ quan hệ sẽ tạo thành một câu ghép
=>> Xem thêm bài viết : Soạn ngữ văn 8 Ông đồ – Hỗ trợ đọc và trả lời câu hỏi
3.3 Bài 3 trang 113 ( Chuyển câu ghép)
Chuyển câu ghép vừa đặt được tạo thành câu ghép mới bằng một trong hai cách như sau:
- (1)Bỏ bớt đi một quan hệ từ.
- (2)Đảo lại trật tự các vế của câu.
Giải đáp:
- (1)Vì trời mưa nên tôi đã đến trường muộn (Đã xóa bớt một mối quan hệ từ.)
- (2)Chúng ta sẽ có một buổi dã ngoại nếu thời tiết đẹp (Đảo ngược thứ tự của các vế câu).
3.4 Bài 4 trang 114 ( Đặt câu ghép)
Đặt một câu ghép với mỗi cặp từ được hô ứng như dưới đây:
(1)…vừa… đã… (hoặc… mới… đã…; … chưa… đã…)
(2)… đâu… đấy… (hoặc… nào… nấy…; … sao… vậy…)
Giải đáp:
(1) Mẹ tôi vừa đi làm về, rất tất bật để chuẩn bị bữa cơm tối cho gia đình.
(2 Mẹ đi đâu, thì nó cũng theo.
Như vậy, bài viết trên chúng tôi đã hướng dẫn các em cụ thể nhất về ngữ văn 8 câu ghép, chắc hẳn các em học sinh đã phần nào hiểu được về nội dung tư tưởng của tác phẩm trên, ngoài ra trong bài viết này chúng tôi còn giới thiệu đến các em một số bài soạn của bài văn mẫu lớp 8 khác liên quan đến tác phẩm giúp các em có thể cùng tham khảo và rèn luyện kỹ năng giải đề và làm bài tốt hơn. Chúc các bạn học tập tốt.
=>> Các bạn hãy theo dõi Kiến Guru để cập nhật bài giảng và kiến thức các môn học khác nhé!