Mục lục
Văn bản nhật dụng là một loại văn bản đặc biệt khác với các thể loại văn bản thông thường khác. Nó là sự kết hợp của nhiều phương thức biểu đạt khác nhau để diễn tả một mục đích mà tác giả muốn trình bày. Bài viết dưới đây là chi tiết về văn bản nhật dụng lớp 9 dành cho các bạn học sinh ôn tập.
Kiến thức trong soạn văn 9 tổng kết phần văn bản nhật dụng
Những thông tin cơ bản về văn bản nhật dụng lớp 9 được Kienguru tổng hợp và trình bày trong phần dưới đây.
Thế nào là văn bản nhật dụng
Văn bản nhật dụng không được xem là một kiểu văn bản.
Trong chương trình ngữ văn THCS đã học, tồn tại 6 phương thức biểu đạt ứng với sáu kiểu văn bản là:
- Tự sự.
- Biểu cảm.
- Miêu tả.
- Nghị luận.
- Thuyết minh.
- Hành chính – công vụ.
Văn bản nhật dụng đề cập đến những sự việc, câu chuyện có tính chất cập nhật, thời thượng và gần gũi, bức thiết đối với đời sống. Ví dụ như những vấn đề thường được xuất hiện trên báo chí hay các phương tiện truyền thông đại chúng. Cụ thể, văn bản nhật dụng thường đề cập đến các loại tệ nạn xã hội, các quyền trẻ em và ảnh hưởng của chúng, vấn đề bảo vệ môi trường, …
Vì vậy, văn bản nhật dụng bao gồm nhiều kiểu văn bản và nhiều thể loại khác nhau có thể kể đến như truyện, kí, thơ hay văn nghị luận.
Hình thức văn bản nhật dụng
Văn bản nhật dụng có phương thức biểu đạt của khá phong phú và đa dạng dựa trên sự kết hợp nhiều phương thức biểu đạt trong một văn bản.
Văn bản nhật dụng thường kết hợp nhiều phương thức để tăng tính thuyết phục.
Ngữ văn 9 – Tổng kết phần văn bản nhật dụng đã học
Các văn bản nhật dụng lớp 9 đã học được tổng hợp một cách ngắn gọn và đầy đủ nhất.
Văn bản nhật dụng đã học vào lớp 6:
1. Tác phẩm Cầu Long Biên – chứng nhân lịch sử
Tên tác phẩm : Cầu Long Biên – chứng nhân lịch sử
Tác giả: Thúy Lan của tòa báo Người Hà Nội.
Hình thức thể hiện: Tự sự, miêu tả và biểu cảm
Tóm tắt nội dung: Cầu Long Biên trong hơn một thế kỷ qua đã chứng kiến bao sự kiện lịch sử bi tráng và hào hùng của thủ đô Hà Nội. Hiện nay, tuy không còn là nơi đi lại nhưng cầu Long Biên vẫn mãi mãi trở thành một biểu tượng lịch sử, của Hà Nội nói riêng và của cả đất nước nói chung.
2. Tác phẩm Bức thư của thủ lĩnh da đỏ
Tên tác phẩm : Bức thư của thủ lĩnh da đỏ
Tác giả: Tù trưởng Seattle
Hình thức thể hiện: Nghị luận và biểu cảm
Tóm tắt nội dung: Vấn đề mà tác giả đã đặt ra mang một có ý nghĩa rất lớn đối với toàn nhân loại: Con người và thiên nhiên phải sống hòa hợp với nhau, phải bảo vệ và chăm sóc cho môi trường và thiên nhiên như đang bảo vệ chính mình.
3. Tác phẩm Động Phong Nha
Tên tác phẩm : Động Phong Nha
Tác giả: Trần Hoàng
Hình thức thể hiện: Thuyết minh và miêu tả
Tóm tắt nội dung: Động Phong Nha là một thắng cảnh thuộc quần thể hang động khối núi đá vôi Kẻ Bàng tọa lạc ở phía Tây tỉnh Quảng Trị. Thiên nhiên nơi đây đa dạng gồm động khô và động nước với vẻ đẹp độc đáo, riêng biệt không nơi đâu có được, được xưng tụng là Đệ nhất kỳ quan tại Việt Nam.
Văn bản nhật dụng đã học vào lớp 7:
1. Tác phẩm Cổng trường mở ra
Tên tác phẩm : Cổng trường mở ra
Tác giả: Lí Lan.
Hình thức thể hiện: Tự sự và biểu cảm
Tóm tắt nội dung: Thể hiện tình cảm yêu thương sâu sắc của người mẹ dành cho con từ những suy tư trước ngày con vào lớp Một. Đồng thời làm nổi bật vai trò quan trọng của nhà trường đối với cuộc sống mỗi con người.
2. Tác phẩm Mẹ tôi
Tên tác phẩm : Mẹ tôi
Tác giả: Edmondo De Amicis.
Hình thức thể hiện: Tự sự và biểu cảm
Tóm tắt nội dung: Bức thư của bố viết gửi cho En-ri-cô khi En-ri-cô vô tình ăn nói thiếu lễ độ với mẹ. Trong thư, bố nhắc về tình yêu thương và sự hy sinh thầm lặng mà mẹ đã dành cho En-ri-cô. Bằng cách cư xử vừa tế nhị, vừa khéo léo lại đầy kiên quyết của bố En-ri-cô đã hiểu ra cảm thấy rất hối hận về hành động của mình.
3. Tác phẩm Cuộc chia tay của những con búp bê
Tên tác phẩm : Cuộc chia tay của những con búp bê
Tác giả: Khánh Hoài.
Hình thức thể hiện: Tự sự và miêu tả
Tóm tắt nội dung: Tác phẩm đề cập đến chủ đề gia đình. Thông qua đó ca ngợi tình cảm anh em vừa thắm thiết lại vô cùng trong sáng. Lại phê phán sự vô trách nhiệm của những cặp cha mẹ đã đẩy con cái mình vào những hoàn cảnh bế tắc, éo le.
4. Tác phẩm Ca Huế trên sông Hương
Tên tác phẩm : Ca Huế trên sông Hương
Tác giả: Hà Ánh Minh.
Hình thức thể hiện: Thuyết minh và miêu tả
Tóm tắt nội dung: Tác phẩm là một bức tranh về một vẻ đẹp vừa nên thơ, vừa tao nhã của Huế. Đồng thời giới thiệu và làm nổi bật lên ca Huế – một nét văn hóa đặc biệt và không kém phần thanh lịch của nơi đây.
Văn bản nhật dụng đã học vào lớp 8:
1. Tác phẩm Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000
Tên tác phẩm : Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000
Tác giả: Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Hà Nội.
Hình thức thể hiện: Nghị luận.
Tóm tắt nội dung: Tác phẩm nêu ra những tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông và làm nổi bật những lợi ích của việc giảm bớt chất thải ni lông, qua đó đưa ra những giải pháp thể cải thiện và bảo vệ Trái đất.
2. Tác phẩm Ôn dịch, thuốc lá
Tên tác phẩm : Ôn dịch, thuốc lá
Tác giả: Nguyễn Khắc Viện
Hình thức thể hiện: Thuyết minh, nghị luận và biểu cảm
Tóm tắt nội dung: Đề cập một cách trực diện về nạn thuốc lá. Nêu lên những tác hác hại của thuốc lá về sức khoẻ và đạo đức con người và đưa ra lời kêu gọi chống thuốc lá.
3. Tác phẩm Bài toán dân số.
Tên tác phẩm : Bài toán dân số
Tác giả: Thái An.
Hình thức thể hiện: Nghị luận
Tóm tắt nội dung: Dựa câu chuyện kén rể của nhà thông thái từ một bài toán cổ trên mà thông qua đó liên hệ đến thực trạng và tương lai của dân số.
Văn bản nhật dụng đã học vào lớp 9:
1. Tác phẩm Đấu tranh cho một thế giới hoà bình
Tên tác phẩm : Đấu tranh cho một thế giới hoà bình
Tác giả: Gabriel José García Márquez.
Hình thức thể hiện: Nghị luận và biểu cảm.
Tóm tắt nội dung: Giống như tựa đề, tác phẩm là một lời kêu gọi chống lại chiến tranh phi nghĩa, bảo vệ nền hòa bình của thế giới. Bên cạnh đó, tác giả đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh đối nhân loại về hiểm họa của chiến tranh hạt nhân đang đe dọa trầm trọng đến sinh mạng và sự phát triển của thế giới loài người.
2. Tác phẩm Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em.
Tên tác phẩm : Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em
Tác giả: Hội nghị cấp cao thế giới về trẻ em của Unicef.
Hình thức thể hiện: Nghị luận
Tóm tắt nội dung: Là một bức tranh sự thật về thực trạng của trẻ em trên khắp thế giới, tác phẩm đã khẳng định sự cấp thiết của những hành động, những nhiệm vụ có tính toàn diện đảm bảo sự sống còn, phát triển và tương lai tốt đẹp cho tất cả trẻ em
3. Tác phẩm Phong cách Hồ Chí Minh.
Tên tác phẩm : Phong cách Hồ Chí Minh.
Tác giả: Lê Anh Trà.
Hình thức thể hiện: Nghị luận
Tóm tắt nội dung: Tác phẩm là một cái nhìn toàn diện về phong cách làm việc, phong cách sống đặc biệt của Người. Sự kết hợp hài hòa giữa tinh hoa văn hóa dân tộc và nét đẹp văn hóa nhân loại làm nên cốt lõi của phong cách Hồ Chí Minh
Gợi ý phương pháp học các văn bản nhật dụng lớp 9
Để học tốt các văn bản nhật dụng lớp 9, các bạn học sinh có thể tuân thủ các điều sau.
Đọc kĩ các chú thích liên quan đến các vấn đề được đề cập.
Đưa ra những liên hệ với bản thân và tình hình thực tiễn của đời sống xã hội.
Đưa ra những quan điểm cá nhân và giải pháp kiến nghị để giải quyết vấn đề.
Làm sáng tỏ những vấn đề đặt ra bằng cách vận dụng những kiến thức những môn học khác nhau.
Phân tích nội dung dựa vào những đặc điểm hình thức của văn bản và các phương thức biểu đạt.
Trên đây là tổng hợp những văn bản nhật dụng lớp 9 đã học và các lý thuyết liên quan. Đồng thời, Kienguru cũng đã cung cấp những gợi ý để học tốt thể loại văn bản này. Để biết thêm chi tiết, các bạn có thể truy cập vào website kienguru.vn và cùng nhau ôn tập văn bản nhật dụng lớp 9.
