Nghị luận về một tác phẩm truyện là dạng văn cơ bản trong chương trình văn học cũng như vận dụng vào trong đời sống. Vậy nên, các bạn học sinh cần tìm hiểu cũng như ôn tập kĩ bài học này để khi viết các bài văn có thể trở nên mạch lạc và lôi cuốn hơn. Để giúp cho các bạn học sinh có được nguồn tài liệu tham khảo hữu ích dưới đây chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn bài viết soạn bài nghị luận về tác phẩm truyện. Mời các bạn tham khảo để có được tài liệu tham khảo hữu ích nhất.
1. Tìm hiểu chung soạn văn 9 bài Nghị luận về tác phẩm truyện
Dưới đây chúng tôi sẽ giúp các bạn tìm hiểu chung về phương pháp nghị luận trong tác phẩm truyện. Các tìm hiểu sẽ bao gồm các kiến thức mà các bạn học sinh cần ghi nhớ cũng như hướng dẫn làm các ví dụ trong sách giáo khoa. Mời các bạn cùng chúng tôi tìm hiểu bài viết dưới đây.
1.1. Kiến thức cần nhớ
- Nghị luận về tác phẩm truyện ( hoặc là đoạn trích) chính là trình bày những nhận xét, đánh giá của mình về những nhân vật, sự kiện, chủ đề hay là nghệ thuật của một tác phẩm cụ thể
- Những nhận xét hay là đánh giá về truyện phải được xuất phát từ ý nghĩa của cốt truyện và tính cách, số phận của nhân vật, và nghệ thuật ở trong tác phẩm được người viết phát hiện và khái quát được.
- Các nhận xét và đánh giá của truyện phải được xuất phát từ những ý nghĩa của cốt truyện đó ( hoặc là đoạn trích) ở trong bài nghị luận phải rõ ràng, đúng đắn và có sự luận cứ và lập luận thuyết phục
- Bài nghị luận về một tác phẩm truyện ( hoặc là đoạn trích) cần có một bố cục mạch lạc, có lời văn chính xác và gợi cảm
- Cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện sẽ bao gồm:
- Mở bài: Giới thiệu về tác phẩm (tùy theo yêu cầu cụ thể của đề bài đưa ra) và nêu lên ý kiến đánh giá sơ bộ của mình
- Thân bài: Nêu ra các luận điểm chính về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, có phân tích và chứng minh bằng các luận cứ tiêu biểu và xác thực trong tác phẩm.
- Kết bài: Nêu được nhận định, đánh giá chung của mình về tác phẩm truyện đó.
- Khi triển khai các luận điểm, luận cứ, cần thể hiện được cảm xúc, ý kiến riêng của người viết
1.2. Bài tập minh họa
Bài tập trang 61 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Hãy đọc văn bản ( ở trang 61, 62, 63 SGK Ngữ văn 9 tập 2) và trả lời các câu hỏi sau.
a) Vấn đề nghị luận của văn bản này chính là gì? Hãy đặt một nhan đề để thích hợp cho văn bản.
b) Vấn đề nghị luận sẽ được người viết triển khai qua những luận điểm như nào? Tìm những câu nêu lên hoặc là cô đúc luận điểm của văn bản đó.
c) Để khẳng định được các luận điểm, người viết đã phải lập luận (dẫn dắt, phân tích hay là chứng minh) như thế nào? Nhận xét về những luận cứ đã được người viết đưa ra để mà làm sáng tỏ cho từng luận điểm. (Gợi ý: Những luận cứ đó đã được lấy ở đâu và gồm những điều gì?)
Gợi ý trả lời:
a.
Vấn đề nghị luận của văn bản này chính là những phẩm chất và đức tính đẹp đẽ đáng yêu của anh thanh niên khi làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu ở trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.
Văn bản có thể sẽ được đặt tên như là Hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng ở trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của tác giả Nguyễn Thành Long.
b.
Tóm tắt được các luận điểm của vấn đề nghị luận tìm những câu mang ý nghĩa nêu lên hoặc cô đúc lại luận điểm của bài văn:
Dù được miêu tả nhiều hay là ít, trực tiếp hay là gián tiếp, nhân vật nào của “Lặng lẽ Sa Pa” củng được hiện lên với một nét cao quý đáng khâm phục. Trong đó, anh thanh niên đang làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu là nhân vật chính của tác phẩm đã để Lại cho chúng ta được nhiều ấn tượng khó phai mờ. (Đây là các câu nêu vấn đề nghị luận).
Trước tiên, nhân vật anh thanh niên này được thể hiện vô cùng đẹp, đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề và ở tinh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình. (Đây là câu nêu luận điểm).
Nhưng anh thanh niên này cũng thật đúng yêu ở nỗi “thèm người”, đó chính là lòng hiếu khách đến nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người khác một cách vô cùng chu đáo. (Đây là câu nêu luận điểm)
Công việc vất vả và có những đóng góp nhiều quan trọng cho đất nước như thế nhưng người thanh niên hiếu khách và rất sôi nổi ấy lại vô cùng khiêm tốn. (Đây là câu nêu luận điểm)
Cuộc sống của chúng ta… thật là đáng tin yêu. (Đoạn cuối bài – chính là những câu cô đúc vấn đề nghị luận).
c.
Để khẳng định được các luận điểm, người viết đã lập luận (dẫn dắt, phản tích và chứng minh) một cách vô cùng thuyết phục.
Các luận điểm của người viết đã nêu lên rõ ràng ngắn gọn và tạo được ấn tượng ở người đọc.
Từng luận điểm đã được phân tích chứng minh rõ ràng, với những dẫn chứng vô cùng cụ thể. Các luận cứ đều được xác đáng sinh động vì đó chính là những chi tiết, hình ảnh đặc sắc của tác phẩm này.
Bài văn cũng đã được người viết dẫn dắt một cách tự nhiên với bố cục chặt chẽ. Tự đặt vấn đề rồi phân tích diễn giải chúng, rồi sau đó khẳng định và nâng cao vấn đề cần nghị luận.
==> Cùng tìm hiểu những nội dung liên quan tại đây:
2. Luyện tập soạn văn 9 Nghị luận về tác phẩm truyện
Sau khi đã tìm hiểu về các kiến thức cần ghi nhớ cũng như ví dụ minh họa ở trên, các bạn hãy tham khảo bài luyện tập ở dưới đây để có thể rèn luyện tốt dạng văn này.
2.1. Bài tập trang 63 sgk Ngữ văn 9 tập 2
Đọc đoạn văn trong trang 64 SGK Ngữ văn 9 tập 2 rồi hãy trả lời câu hỏi sau: Vấn đề nghị luận của đoạn văn chính là gì? Đoạn văn đã nêu lên những ý kiến chính nào? Các ý kiến ấy sẽ giúp chúng ta hiểu thêm gì về nhân vật lão Hạc?
Gợi ý trả lời:
Đoạn văn nghị luận: về cái chết của nhân vật lão Hạc đây chính là sự nghiệp ngã của tác phẩm, qua đó ta sẽ thấy được vẻ đẹp nhân cách của nhân vật này ở trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao.
– Các ý chính của đoạn văn là:
- Lão Hạc sẽ phải lựa chọn giữa sống và chết;
- Lão Hạc đã chọn cái chết ở trong còn hơn sống khổ và sống nhục.
- Cái chết của lão chính là gieo mầm cho cái sống.
– Qua những chi tiết cụ thể ở trong tác phẩm, người viết đã tập trung phân tích những diễn biến tâm lí của nhân vật lão Hạc ở trong tình thế phải lựa chọn nghiệt ngã của số phận mình đã làm cho đọc giả hiểu thêm về:
- Đó chính là một sự hi sinh cao cả
- Đó là một nỗi đau về thân phận của con người.
Vậy là trên đây chúng tôi đã hướng dẫn cho các bạn về bài viết soạn bài nghị luận về tác phẩm truyện. Hy vọng với những kiến thức trên sẽ giúp các bạn học sinh hiểu rõ hơn về bài học này cũng như vận dụng vào các bài làm văn để trở nên mạch lạc và sinh động hơn. Từ đó, sẽ giúp các bạn đạt được điểm số cao trong quá trình học môn văn học.
Nếu còn vấn đề nào thắc mắc, vui lòng truy cập vào kienguru.vn để được hỗ trợ kịp thời.