Mục lục
Để giải quyết những khó khăn gặp phải với môn vật lý trong quá trình học tập, Kienguru đã cung cấp các điểm lý thuyết nổi bật và các dạng bài tập thông dụng để các bạn học sinh lớp 9 thuận lợi ôn tập vật lý 9 bài 28 trong bài viết dưới đây. Hy vọng các bạn học sinh theo dõi và học tập để đạt điểm cao trong môn học này.
I. Hệ thống lý thuyết môn vật lý 9 bài 28
Lý thuyết được sử dụng để giải bài tập vật lý 9 bài 28 là Động cơ điện một chiều, dưới đây sẽ là các lý thuyết đáng chú ý.
1.1. Nguyên tắc cấu tạo của động cơ điện một chiều và cách thức hoạt động.
Cấu tạo:
Có hai bộ phận chính là nam châm tạo ra từ trường được gọi là bộ phận đứng yên hay stato và khung dây dẫn có dòng điện chạy qua được gọi là bộ phận quay hay rôto. Bộ phận đứng yên được gọi là, bộ phận quay được là.
Nguyên tắc hoạt động:
Khi đặt khung dây dẫn ABCD trong từ trường và cho dòng điện chạy qua khung thì dưới tác dụng của lực điện từ, khung dây sẽ quay.
1.2. Động cơ điện một chiều dùng trong kĩ thuật như thế nào?
Trong động cơ điện một chiều dùng trong kĩ thuật, nam châm điện là bộ phận tạo ra từ trường.
Bộ phân quay của động cơ điện kĩ thuật gồm nhiều cuộn dây đặt lệch nhau và song song với trục của khối trụ làm bằng là thép kĩ thuật ghép lại.
II. Hướng dẫn giải môn vật lý 9 bài 28 sgk
Dưới đây là một số bài tập ứng dụng về động cơ điện một chiều, để giải bài tập vật lý 9 bài 28
Bài C1 – SGK Vật Lý 9 – Bài 28
Biểu diễn lực điện từ tác dụng lên đoạn AB và CD của khung dây dẫn khi có dòng điện chạy qua như hình dưới đây.
Hướng dẫn giải:
Lực điện từ tác dụng lên đoạn AB và CD được biểu diễn như sau:
Bài C2 – SGK Vật Lý 9 – Bài 28
Dự đoán xem có hiện tượng gì xảy ra với khung dây khi đó:
Hướng dẫn giải:
Khung dây sẽ quay theo chiều kim đồng hồ do tác dụng của lực điện từ.
Bài C4 – SGK Vật Lý 9 – Bài 28
Nhận xét về sự khác nhau của hai bộ phận chính của nó so với mô hình động cơ điện mới tìm hiểu.
Hướng dẫn giải:
Trong động cơ điện kĩ thuật, nam châm điện là bộ phận đảm nhiệm tạo ra từ trường.
Bộ phận quay của động cơ điện kĩ thuật gồm nhiều cuộn dây đặt lệch nhau và song song với trục của một khối trụ làm bằng các lá thép kĩ thuật ghép lại.
Bài C5 – SGK Vật Lý 9 – Bài 28
Khung dây trong hình 28.3 SGK quay theo chiều nào?
Hướng dẫn giải:
Lực điện từ tác dụng lên đoạn dây AB và lực điện từ tác dụng lên đoạn dây CD có phương vuông góc với mặt phẳng khung dây được thể hiện trong hình dưới đây.
Khung dây quay theo chiều ngược của kim đồng hồ.
Bài C6 – SGK Vật Lý 9 – Bài 28
Tại sao khi chế tạo động cơ điện có công suất lớn, người ta không dùng nam châm vĩnh cửu để tạo ra từ trường?
Hướng dẫn giải:
Nam châm vĩnh cửu không tạo ra được từ trường mạnh như nam châm điện nên người ta không dùng nam châm vĩnh cửu.
Bài C7 – SGK Vật Lý 9 – Bài 28
Kể một số ứng dụng của động cơ điện mà bạn biết ?
Hướng dẫn giải:
Động cơ điện được sử dụng để chế tạo ra máy bơm nước, máy quạt, tủ lạnh, máy giặt,…
III. Lời giải và đáp số môn vật lý 9 bài 28 sbt
Dưới đây là các bài tập trong SBT để các bạn ôn tập nắm vững kiến thức và học tập tốt vật lý 9 bài 28.
Bài 28.1 – SBT Vật lý 9 – Bài 28
Cho hình dưới đây là mô hình của động cơ điện được gọi là “bánh xe Barlow”. Bánh xe có một đĩa bằng đồng đặt thẳng đứng giữa hai cực của một nam châm hình chữ U. Bánh xe đó có thể dễ dàng quay xung quanh một trục PQ làm bằng kim loại nằm ngang. Mép dưới của đĩa sẽ chạm vào phần thủy ngân được chứa trong một cái chậu. Trục của đĩa và thủy ngân được nối vào hai cực của nguồn điện thì đĩa quay. Hãy giải thích hoạt động của loại động cơ này.
Hướng dẫn giải:
A là điểm mà đĩa tiếp xúc với thủy ngân, dòng điện chạy từ trục đĩa theo hướng bán kính OA. Áp dụng tắc bàn tay trái, từ trường của nam châm tác dụng một lực điện từ vào dòng điện là lực kéo OA ra phía ngoài nam châm. Kết quả, đĩa quay theo chiều kim đồng hồ.
Bài 28.2 – SBT Vật lý 9 – Bài 28
Hình dưới đây vẽ mặt cắt ngang của một khung dây dẫn có dòng điện chạy qua được đặt trong từ trường. Vị trí ban đầu hai cạnh của khung là vị trí 1. Khung quay lần lượt qua các vị trí 2, 3, 4, 5, 6 dưới tác dụng của lực điện từ.
a) Tại các vị trí ớ trên, hãy biểu diễn lực điện từ tác dụng lên khung .
b) Lực điện từ có tác dụng làm quay khung tại vị trí thứ 6 không? Trong trường hợp chịu tác dụng của quán tính, khung quay tiếp tục quay thêm một chút nữa và dừng lại tại vị trí mới, lực điện từ khi đó sẽ có tác dụng như thế nào lên khung quay?
c) Giả sử ta đổi chiều dòng điện trong khung khi đã vượt qua vị trí 6, hiện tượng gì sẽ xảy ra ?
Hướng dẫn giải:
a) Tại các điểm từ 1 đến 6, lực điện từ tác dụng lên khung như hình dưới đây:
b) Lực từ không có tác dụng làm quay khung tại vị trí thứ 6.
Nếu do khung tiếp tục quay do quán tính thì lực điện từ sẽ kéo khung về vị trí thứ 6, làm cho khung quay theo chiều ngược lại như hình:
c) Giả sử, ta đổi chiều dòng điện trong khung khi đã vượt qua vị trí thứ 6, thì khung sẽ tiếp tục quay theo chiều ban đầu là chiều kim đồng hồ.
Bài 28.3 – SBT Vật lý 9 – Bài 28
Đâu không phải là ưu điểm của động cơ điện ?
A. Không thải ra ngoài môi trường các chất làm ô nhiễm môi trường xung quanh như chất khí hay hơi
B. Công suất có thể có từ vào oát đến hàng trăm, hàng ngàn hay hàng chục ngàn kilôoát.
C. Hiệu suất có thể đạt tới 98%
D. Có thể trực tiếp biến đổi năng lượng của nhiên liệu trở thành cơ năng
Hướng dẫn giải:
Chọn D.
Giải thích: Vì điện năng được chuyển hòa thành cơ năng khi động cơ điện một chiều hoạt động.
Bài 28.4 – SBT Vật lý 9 – Bài 28
Với mỗi câu a), b), c), d), e), hãy nối với mỗi phần 1, 2, 3, 4, 5, 6 để hoàn thành câu có nội dung đúng
Hướng dẫn giải:
a – 3: Động cơ điện hoạt động dựa vào tác dụng của từ trường lên dòng điện đặt trong từ trường
b – 4 : Nam châm điện hoạt động dựa vào tác dụng từ của dòng điện
c – 5 : Nam châm vĩnh cửu được chế tạo dựa vào khả năng giữ được từ tính lâu dài của thép sau khi bị nhiễm từ
d – 6 : Động cơ điện là động cơ trong đó điện năng chuyển hóa thành cơ năng
e – 2 : Động cơ nhiệt là động cơ trong đó năng lượng của nhiên liệu bị đốt cháy chuyển thành cơ năng
==> Xem thêm nội dung liên quan: Vật lý 9 bài 30
Vật lý luôn là môn học khó nhằn đối với các bạn học sinh, nhất là các bạn học sinh cuối cấp. Trên đây là những lý thuyết cơ bản về Động cơ điện một chiều và hướng dẫn chi tiết cách giải bài tập vật lý 9 bài 28 trong SGK và SBT.
Hãy truy cập và kiengurulive.vn để cùng nhau ôn tập, nắm vững kiến thức và rèn luyện môn vật lý.
Chúc các bạn học tập thật tốt!
